‘บริ-บุญ’ ภาคต่อของ 'สุริยาหีบศพ' ที่ทายาทรุ่นสามอยากให้เป็นมากกว่าธุรกิจบริการหลังความตาย

‘บริ-บุญ’ หลายคนอาจจะยังไม่รู้จักชื่อนี้ แต่ถ้าพูดถึง ‘สุริยาหีบศพ’ ทุกคนน่าจะถึงบางอ้อพร้อมๆ กัน เพราะนี่คือธุรกิจบริการหลังความตายแบบครบวงจร (ไม่ใช่แค่ขายหีบศพอย่างเดียว) ที่ดังที่สุดในไทยและดำเนินธุรกิจมานานถึง 65 ปีแล้ว ซึ่งที่เกริ่นมาด้วยชื่อบริ-บุญก่อน ไม่ใช่เพราะสุริยาจะเปลี่ยนชื่อหรือรีแบรนด์แต่อย่างใด แต่เป็นเพราะเรากำลังจะพูดถึงบริ-บุญในฐานะธุรกิจใหม่ในเครือสุริยาหีบศพที่ก่อตั้งและดูแลโดยทายาทรุ่นสาม ‘ฟีฟ่า-คณกฤษ สุริยเสนีย์’

บริ(การ) - (สะพาน)บุญ

“ผมเป็นทายาทรุ่นที่สามของสุริยาหีบศพ” ฟีฟ่าแนะนำตัวก่อนเล่าภูมิหลังที่ตัวเองเข้ามาช่วยธุรกิจครอบครัวให้ฟังว่า ก่อนหน้านี้สุริยาหีบศพจะบริหารด้วยผู้ใหญ่รุ่นพ่อแม่และปู่ย่า ซึ่งจะให้ความสำคัญกับเรื่องบริการกับคุณภาพพนักงานมากกว่าแต่ยังขาดการประชาสัมพันธ์ในโซเชียลมีเดีย นั่นจึงเป็นไอเดียเริ่มต้นธุรกิจใหม่ของเขาแทนที่จะเข้ามารับช่วงต่อธุรกิจเดิม

“ผมคิดว่ามันไม่ทันแล้วก็ไม่พอแล้ว ก็เลยทำแบรนด์บริ-บุญขึ้นมา จุดประสงค์คือไม่ได้เป็นบริษัทที่ตั้งขึ้นมาเพื่อเอากำไรอะไรเยอะแยะ แค่ตั้งใจให้เป็นธุรกิจที่ดำเนินไปได้ด้วยตัวมันเองโดยที่ไม่กระทบรายได้ของสุริยา เลยตั้งใจว่าให้เป็นแนวช่วยกันทำบุญหรือส่งต่อเป็นสะพานบุญให้คนทั่วไปมากกว่า อีกส่วนหนึ่งก็ตั้งใจให้มันเป็นแบรนด์ที่โฆษณาสุริยาหีบศพไปในระยะยาวด้วย”

สิ่งที่บริ-บุญทำมีสองบริการคือ ขายพวงหรีดกับบริจาคโลงศพในราคาเดียวคือ 2,600 บาท ราคานี้ถ้าคุณซื้อพวงหรีดเท่ากับคุณได้บริจาคโลงไปด้วยหนึ่งโลง หรือถ้าคุณบริจาคโลงศพคุณก็จะได้พวงหรีดแถมไปด้วยหนึ่งพวง ถ้ายังไม่จำเป็นต้องใช้พวงหรีดก็สามารถบริจาคไปพร้อมโลงเลยก็ได้หรือเก็บไว้ที่ร้านก่อน เมื่อถึงคราวต้องใช้ร้านก็จะไปส่งให้ถึงที่ ทั้งหมดนี้บริ-บุญจะออกเอกสารรับรองการบริจาค ระบุชื่อผู้บริจาคและผู้รับบริจาคครบถ้วนเพื่อความโปร่งใส

 “ต้องบอกก่อนว่าสุริยารับบริจาคโลงศพอยู่แล้ว แต่คนส่วนใหญ่ไม่รู้ก็จะไปทำที่วัดหรือที่มูลนิธิก็เลยทำให้คนเข้ามาบริจาคที่เราน้อย แต่ว่ามีคนมาขอเรื่อยๆ ผมก็เลยตั้งใจว่าจะให้บริ-บุญเป็นตัวกระจายสะพานบุญตรงนี้อีกทีนึง แล้วก็ทำให้มันเข้าถึงคนรุ่นใหม่มากขึ้น” ฟีฟ่าอธิบายเพิ่ม

ช่วยคนตาย-ให้โอกาสคนเป็น

พวงหรีดบริ-บุญจะทำมาจากกระดาษซึ่งเป็นวัสดุที่เหลือจากการผลิตหีบศพ ข้อดีคือเป็นการหมุนเวียนทรัพยากร ลดขั้นตอนการผลิต ลดต้นทุน และขนส่งง่ายเพราะน้ำหนักเบา

“จริงๆ ตอนแรกเผมตั้งใจว่าจะทำโลงศพบริจาคเป็นกระดาษทั้งหมดเพื่อลดต้นทุนในการขนส่งแล้วก็ช่วยยืดอายุเตาเผาแต่พอลองแล้วมันไม่ได้ เพราะติดเรื่องความชื้นก็เลยเห็นว่าพวงหรีดเนี่ย แต่ก่อนจะเป็นดอกไม้ทั้งหมด แต่หลังๆ เริ่มมีคนออกแบบพวงหรีดกระดาษก็เลยลองทำพวงหรีดกระดาษแบบนี้ขึ้นมาและผมคิดว่าโอกาสที่คนจะซื้อพวงหรีดใช้มีมากกว่าการบริจาคโลงศพ” 

การขายพวงหรีดและบริจาคโลงศพเป็นบริการที่บริ-บุญต้องการช่วยคนที่เสียชีวิตแล้วอาจจะไม่มีเงินซื้อโลงศพ แต่ฟีฟ่าบอกว่าในอนาคตอยากช่วยคนที่ยังมีชีวิตอยู่ด้วยโดยเฉพาะคนด้อยโอกาส แต่ตอนนี้ยังไม่มีเวลาทำเพราะต้องลงแรงกับการทำโลงศพในช่วงที่มีความต้องการสูงแบบนี้

“มีผลิตภัณฑ์หนึ่งที่กำลังออกแบบอยู่คือเก้าอี้ครับ เก้าอี้กระดาษนี่แหละ แต่จะออกแบบดีๆ หน่อย ไอเดียก็เหมือนกัน (กับพวงหรีด) คือเก้าอี้เนี่ยก็จะแทนพวงหรีดไปเลยแล้วคนที่ซื้อเก้าอี้ก็จะได้บริจาคโลงศพเหมือนกันส่วนเก้าอี้กระดาษก็อาจจะบริจาคให้กับโรงเรียนอะไรแบบนี้ เป็นไอเดียคร่าวๆ ยังไม่ได้ลงรายละเอียดมาก”

แต่ก่อนสมมุติมีลูกค้าเดินเข้ามาสิบคน เขาจ่ายเฉลี่ยคนละสองหมื่น วันนี้ก็ยังมีคนเดินเข้ามาสิบคนเหมือนเดิมแต่เขายินดีจ่ายแค่เจ็ดพันถึงหนึ่งหมื่น

 

ธุรกิจความตายเองก็ลำบาก

เรื่องการสูญเสียไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้นแน่นอน แต่ด้วยความไม่แน่นอนของชีวิตทำให้มันเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องประสบพบเจออย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้โดยเฉพาะในวิกฤตโรคระบาดที่เรากำลังเผชิญกันอยู่ตอนนี้และหลายคนได้สูญเสียคนที่รักไปแล้ว ถ้ามองในแง่ธุรกิจที่น่าจะมีปริมาณงานเพิ่มขึ้นในช่วงนี้ก็คงหนีไม่พ้นธุรกิจงานศพ แต่ฟีฟ่าบอกว่าเขาก็ได้รับผลกระทบเหมือนกัน

“ถามว่าเราได้รับผลกระทบไหม เราต้องโดนอยู่แล้ว แต่ก่อนสมมุติมีลูกค้าเดินเข้ามาสิบคน เขาจ่ายเฉลี่ยคนละสองหมื่น วันนี้ก็ยังมีคนเดินเข้ามาสิบคนเหมือนเดิมแต่เขายินดีจ่ายแค่เจ็ดพันถึงหนึ่งหมื่น อีกมุมหนึ่งก็คืองานแบบนี้ความเสี่ยงค่อนข้างสูง ช่วงนี้ออกไปรับศพผู้ป่วยโควิด-19ทุกวันวันละสามสี่ราย เราก็มีค่าอุปกรณ์ป้องกัน ชุดพีพีอี แอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อ เดือนนึงก็หลายแสนเหมือนกัน”

“ถ้ามองในเรื่องของโอกาสถามว่าตอนนี้เราได้กำไรเยอะไหม บอกเลยว่าไม่ได้ ถึงได้ก็น้อยมากๆ ส่วนใหญ่งานช่วงนี้จะเป็นงานช่วยเหลือมากกว่า ทุกวันนี้ที่โรงงานไม่มีเวลาทำพวงหรีดเพราะว่าเราต้องทำหีบศพบริจาค เราบริจาคไปแล้วเป็นพันใบจากลูกค้าที่เขาเข้ามาบริจาคกับทางสุริยาและบริ-บุญ” ฟีฟ่าพูดถึงธุรกิจในช่วงโควิด-19

สุดท้ายฟีฟ่าพูดถึงมาตรการเยียวยาผู้ประกอบการว่า ทางร้านไม่ได้รับการช่วยเหลือเยียวยาอะไรเลยแม้แต่อย่างเดียว แต่ก็ไม่ได้คาดหวังว่าจะได้ความช่วยเหลืออะไรอยู่แล้ว

“บอกตามตรงว่าผมไม่ได้คาดหวังว่าจะได้ความช่วยเหลืออะไรจากรัฐบาลนี้อยู่แล้วครับ แต่ที่คาดหวังคือหวังว่าเขา (รัฐบาล) จะไปช่วยคนที่ไม่มีแม้แต่แรงหรือทุนทรัพย์จะดิ้นแล้วครับ แต่ใดๆ แล้วที่ต้องการมากที่สุดคือให้รีบๆ ออกไปสักทีครับ”