İstanbul'da bugün yapılacak ne var?

‘Hayvanların Yaşamı’, insan ile hayvanın tarih boyunca değişen, müşterek varoluştan tahakküme farklı boyutlar alan ilişkisini keşfe çıkıyor. Adını Güney Afrikalı yazar J. M. Coetzee’nin insan merkezci bakışı sorgulayarak hayvana yönelik empati ve şefkati irdelediği aynı isimli romanından alan sergi, insan-hayvan ilişkisini belirleyen toplumsal hiyerarşileri tartışmaya açarken farklı birliktelik ihtimallerine dair arayışları da ortaya koyuyor. 2023 yılında vefat eden Almanya-Irak kökenli aktivist sanatçı Lin May Saeed’in hayvanlara karşı zorbalıkları hicvettiği işleri, serginin düşünsel merkezini oluşturuyor. Saeed’in çalışmalarını Türkiye ve farklı coğrafyalardan sanatçıların işleriyle bir araya getiren sergi, İstanbul’un sokak köpeklerine odaklı bir arşiv projesinin sunumunu da içeriyor. Sergide Apian, Noor Abuarafeh, Pierre Bismuth, melanie bonajo, Elen Braga, Sue Coe, Golden Snail Opera Collective (Isabelle Carbonell, Joelle Chevrier, Yen-Ling Tsai, Anna Tsing), Elmas Deniz, Simone Forti, Piero Giraldi, Laura Lima, Dafna Maimon, Britta Marakatt-Labba, David Maroto, Ad Minoliti, Füsun Onur, Jean Painlevé, Janis Rafa, Maria Roza, Necla Rüzgar, Lin May Saeed ve Uriburu’nun işleri yer alıyor. Sergi 16 Nisan-10 Ağustos tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda.

İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi’ndeki ‘Aklın Manzaraları’ sergisi, çalışmalarında insan faaliyetlerinin anlamına dair temel sorular soran Ali Kazma’nın eserlerini bir araya getiriyor. Kazma’nın 2010’lardan itibaren kitap ve edebiyat üzerine odaklandığı çalışmalarına yer veren sergi, sanatçının video yapıtlarını ve geniş fotoğraf arşivinden bir seçkiyi de ağırlıyor. Sergide, sanatçının dünyanın bilinen en eski mürekkep üretimlerinden birini belgelediği ‘Sumi’ (2025) adlı yeni yapıtı izleyiciyle ilk kez buluşuyor. Nobel Edebiyat Ödüllü yazar Orhan Pamuk'un ev ve arşivine dair ayrıntıları yansıtan ‘Mürekkep Evi’ (2023) de Türkiye’de ilk kez gösteriliyor. Sanatçının kitaplara matbaa, kütüphane ve kitapçıları belgelediği fotoğrafları ve çok daha fazlasını da bu sergide görebilirsiniz. Sergi, Öykü Özsoy Sağnak ve Demet Yıldız Dinçer’in küratörlüğünde gerçekleşiyor. Sergi 13 Haziran-1 Şubat tarihlerinde İstanbul Modern’de.

Arter’de ziyaretçilerle buluşan ‘İçinde Yaşadığımız Deri’ başlıklı sergi, Koray Ariş’in altmış yıla uzanan heykel pratiğine figür, ten, tını, hareket ve denge gibi yapıtlarındaki merkezi kavramların merceğinden kapsamlı bir bakış sunuyor. Sergiyi oluşturan 300’e yakın yapıt ve nesne, formların dönüşümüne tanıklık ederken aynı zamanda heykelin ahşap, taş, metal ve deri gibi farklı malzemeler yoluyla tensel bir boyut kazandığı bir ortaklık alanı yaratıyor. ‘İçinde Yaşadığımız Deri’, Ariş’in farklı dönemlere ve serilere ait yapıtlarının yanı sıra atölyesindeki üretim süreçlerini belgeleyen nesneleri mekana özgü bir kurgu içinde bir araya getirecek. Sergi 12 Aralık-3 Ağustos tarihlerinde Arter’de.

Dark Sun Festival, metal müziğin ağır toplarını ağırlamaya hazırlanıyor. Brezilya’dan Hollanda’ya, Danimarka’dan Türkiye’ye uzanan geniş bir metal panoraması vadeden festivalin yıldızları ise Sepultura ve Epica. Dark Sun'da ilk günün açılışını Türkiye metal sahnesinde death metal ve senfonik unsurlarla harmanlanmış karanlık atmosferli müziğiyle dikkat çeken Helak yapacak. Yerel sahnenin punk-hardcore ikonları Radical Noise ise ilk günün diğer yerli grubu. İlk akşamın finalinde Brezilya'nın yıllara meydan okuyan efsanevi thrash metal grubu Sepultura’yı dinleyeceğiz. İkinci gün Türkiye senfonik metal sahnesinin öncülerinden Knight Errant'in etkileyici performansı ile başlayacak. Black metalin gotik ve folk unsurlarla birleştiği benzersiz müziğiyle Myrkur de ikinci günün konuklarından biri. Festivalin kapanışı ise Epica’dan.  Senfonik metalin en büyük isimlerinden biri olan Epica, görkemli sahne prodüksiyonu ve etkileyici vokalleriyle her daim metal tutkunlarının favorilerinden biri.

Onur Gülfidan, Gözde İlkin, CANAN, Eymen Aktel, Cansu Çakar, Merve Çanakçı ve Serkan Demir’in eserlerinin yer aldığı bu yaz sergisi, bir yaz bahçesi fikri etrafında şekilleniyor. Bu bahçe, aynı madalyonun iki yüzünü barındırıyor ve hem bir ütopya hem de bir distopya olarak karşımıza çıkıyor. Sergi, yemyeşil bir bahçe imgesine eşlik eden haz, neşe ve huzur duygularını sorgularken, bu imgenin ideal olmayan, hatta çoğu zaman hayal kırıklığına uğratan gerçekçi yanlarına da dikkatimizi çekiyor. Sergi 26 Haziran-23 Ağustos tarihlerinde artSümer’de.

Özgün mizahi üslubu ve ele aldığı konulara ilginç yaklaşımıyla dikkat çeken sanatçı Marcel Dzama’nın Türkiye’deki ilk kişisel sergisi Pera Müzesi'nde. Küratörlüğünü Alistair Hicks’in yaptığı sergi, Dzama’nın müzik ve dansın öne çıktığı renkli hayal dünyasından başlayarak, günümüzde karşı karşıya kalınan kötü yönetimler, çevresel yıkım ve savaşların sebep olduğu felaketlere değindiği eserlerden oluşuyor. Sanatçının lirik, sihirli, mizahi, bazen abartılı ve bir anlamda acayip öykülerinin yer aldığı resimleri, heykelleri, bazı video eserleri ve Raymond Pettibon’la birlikte ürettiği kimi yapıtların yer aldığı sergi, sizi büyüleyici bir dünyaya davet ediyor. Sergi 20 Mart-17 Ağustos tarihlerinde Pera Müzesi’nde.

EKAV / Eğitim, Kültür ve Araştırma Vakfı, güncel sanat pratiklerinden oluşan bir eser seçkisini sanatseverlerle buluşturuyor. Deha Çun küratörlüğünde gerçekleşen sergide 13 sanatçının yapıtları yer alıyor. Renklerin, formların ve dokuların ustaca kullanımıyla izleyiciye duygusal deneyimler sunan sergi, yaz mevsiminin sıcaklığını ve romantizmin büyüsünü sanat eserleri aracılığıyla kutluyor. Resim, heykel, video art, enstalasyon gibi farklı disiplinleri kapsayan sergide Buket Ada Kılıç, Eda Alakavuk, Ergin Varlıbaş, Esra Yıldırım, Eylül Civelek, Karis Deniz Kara, Mehmet Ali Yıldız, Melike Kuş, Özge Tan, Reyhan Mente, Sami Gedik, Sesil Beatris Kalaycıyan ve Şevval Konyalı’nın yapıtlarını görebilirsiniz. Sergi 1 Temmuz-10 Ağustos tarihlerinde Ekavart Galeri’de.

Anadolu’nun zengin kültür bitkileri mirası, bilimle sanatın kesişiminde hayat buluyor. Flora Araştırmaları Derneği’nin Bitki Ressamları Komitesi (BİRET) tarafından hazırlanan ‘Anadolu’nun Bitki Mirası’ sergisi SALT Beyoğlu’nda sizleri bekliyor. Sergide Türkiye’nin dört bir yanından 47 sanatçının özgün çalışmaları yer alıyor. Arpa, buğday, zeytin, üzüm gibi kadim türlerden tıbbi bitkilere, yerel sebze ve meyvelerden aromatik otlara kadar uzanan 80 botanik illüstrasyon, Anadolu’nun binlerce yıllık tarımsal belleğini ve doğayla kurduğu bağı görünür kılıyor. Her bir illüstrasyon, estetik duyarlılığın yanı sıra bilimsel doğrulukla hazırlanmış birer belge. Seçki, günümüzde tehdit altında olan kültür bitkileri ve onların yaban akrabalarının korunmasına yönelik farkındalık yaratmayı amaçlarken, aynı zamanda iklim krizi, gıda güvenliği ve yerel üretim konularına da güçlü bir görsel yanıt sunuyor. Ayrıca serlere eşlik eden herbaryum örnekleri, tarih belgeler ve bilimsel yayınlar sayesinde Anadolu bitkilerinin çok katmanlı öykünü keşfetmeniz de mümkün. Sergi 16 Mayıs-10 Ağustos tarihlerinde SALT Beyoğlu’nda.

Türkiye İş Bankası Resim Heykel Müzesi’nin ikinci süreli sergisinde natürmortlar başta olmak üzere yeme içme temasının işlendiği resim ve heykeller yer alıyor. Serginin küratörlüğünü, müzenin kurucu küratörü Prof. Dr. Gül İrepoğlu üstleniyor. İrepoğlu, sergiyle aynı adı taşıyan bir de kitabın hazırlığını üstlendi. Sergide, 150’den fazla Türkiye İş Bankası Sanat Eserleri Koleksiyonu’na ait eserin yanı sıra, çok sayıda saygın koleksiyoner ve kurumdan ödünç alınan 50’ye yakın eserle birlikte 90 sanatçıya ait 200’ü aşkın sanat eseri yer alıyor. “Cömert Doğa” temasıyla başlayan sergi natürmortlar, ürünlerin sunulduğu pazar yeri, manav, fırın, dükkan ve sokak satıcıları, balıklar ve balıkçılar, su, yiyecek hazırlıkları, sofralar, lokantalar ve kahvehaneler gibi bölümlerle devam ediyor. Sergi odalarında sanat eserlerine, ‘İstanbul’un Resmi’ sergisinden de alışageldiğimiz üzere şiirler eşlik ediyor.  

‘Bu Sayılmaz’, Ali Gün Yıldırım’ın yaklaşık yarım asırlık çizim serüvenine, bedenle sınanmış bir irade gücüne ve yeniden doğuşun yarattığı yaratıcı motivasyona tanıklık ediyor. Çocuk yaşta kalemle kurduğu ilişkiyi bir ömürlük pratiğe dönüştüren Yıldırım, yıllar boyunca spontan desenleri, anormal oranları, ters perspektifleri ve figüratif doğaçlamalarıyla tanınan bir sketch sanatçısı olarak üretimlerini sürdürdü. IPF (İdiopatik Pulmoner Fibrozis) teşhisiyle hayatında bir kırılma noktasına gelmesine rağmen yaşamla sanatı arasında güçlü bir bağ kurmaya devam eden Yıldırım, 2023 yılında gerçekleşen akciğer nakliyle yeniden hayata tutundu. Bu zorlu sürecin ardından fiziksel yetkinliğinde yaşanan geçici sınırlamalara rağmen kalemden kopmayan sanatçı, ‘Bu Sayılmaz’ sergisiyle üretmeye ve paylaşmaya dair kararlılığını ortaya koyuyor. Sergide, sanatçının yeniden çizime tutunduğu, büyük boy çalışmalarıyla yeni bir ifade biçimini benimsediği bir döneme ait eserler yer alıyor. Aynı zamanda bir iyileşme sürecinin estetik karşılığı olarak nitelendirilebilecek olan eserler zaman, beden, sınır ve sabır üzerine sessiz ama etkili birer not olarak izleyiciyle buluşuyor. Sergi 20 Mayıs-31 Ağustos tarihlerinde Haliç Sanat 1’de.