Tiyatro

Ionesco’nun metni ‘Gergedan’ı iki kez sahnelemiş bir yönetmen olarak Ionesco ile nasıl bir bağ kuruyorsunuz? Çocukluğumdan beri, insanların dönüşümleriyle ilgili sorgulamalara, anti-konformizme, her insanın yaşama karşı gizli başkaldırışına sanatsal bir hayranlık besliyorum. Ancak bu konularla Fransız tiyatrosunda pek sık karşılaşmıyorum. Bu yüzden Büchner, Peter Weiss ve Pirandello üzerine çalıştıktan sonra, modern dünyanın şiddetiyle ilgilenen başka 20. yüzyıl yazarlarını araştırdım. Ionesco’yu tekrar okudum. Tabii ki bu onu ilk okuyuşum değildi. On sene öncesinde okuduğumda kendi zamanının modellerinden tamamen koparak icat ettiği yazma biçiminden çok etkilenmiştim. Ionesco yaratıcı fantezi, özgürlük ve şiirsel aşırılıktan yanadır. Ondaki komedi ve deliliğin ardında gerçek bir gerilim, rahatsız edici ve inkar edilemez bir gerçeklik ve derinlemesine insani bir şeyler bulunur. Onun bu yönlerini seviyorum. Ionesco tiyatrosu benim için gülünç bir cenaze ve tamamen gerçek: Deliler dünyası için absürt bir tiyatro.   ‘Ionesco Dosyası’nın çıkış noktası nedir? ‘Gergedan’ı sahneledikten sonra ekip olarak Ionesco’nun evrenine ve onun bakış açısına daha derinlemesine dalmak ve şiirsel olduğu kadar acımasız da olabilen karakterlerini tanımak arzusundaydık. Oyuncuların neredeyse basılmamış olanlardan tutun en ünlülerine tüm Ionesco metinlerini okumalarını istedim. Düzenli bir laboratuvar çalışmasına girdik. Oyuncular seçtikleri metinleri ve yorumlamak istedikleri rolleri getiriyorla

Kuruldukları 2013 yılından beri sahneye koydukları oyunlarla adından söz ettiren, tiyatro camiasının sözünü sakınmayan ekiplerinden Yolcu Tiyatro ilk oyunları ‘Kapıların Dışında’yı yeniden yorumluyor. Tiyatro tarihinin en sert savaş karşıtı metinlerinden biri olan, nasyonal sosyalizm ve savaş karşıtı Wolfgang Borchert’in kaleme aldığı oyunda ruhsal ve fiziksel yaralarla savaştan dönen bir askerin mücadelesinin ve hiçbir şeyi eskisi gibi bulamamasının hikayesi anlatılıyor. Yolcu Tiyatro bu cesur metni, yazıldığı dönemden uzak bir görsellikle sunuyor izleyiciye. Metni üç boyutlu haritalama ile iç içe kurgulayarak, ölüm ve tanrı gibi gerçeküstü karakterleri de sahneye taşıyor. Oyunu Ersin Umut Güler yönetirken sahnede Cenk Dost Verdi, Pervin Bağdat, Burak Üzen, Emre Sancar’i izleme şansı buluyoruz. Oyunun oldukça başarılı animasyonları ise Tufan Dağtekin’e ait.   2013’te Yolcu Tiyatro’nun ilk oyunu olarak ‘Kapıların Dışında’yı sahnelemiştiniz. Yenilik peşinde koşan bir ekip olduğunuzu biliyorum. Tekrar bu oyunu sahnelemeye nasıl karar verdiniz? Umut Ersin Güler İlk oyunumuzdu ve üç sezon oynadık. O zamanlar tiyatro bu kadar tanınmıyordu. Metnin hikayesi çok kıymetli. Yaptığımız işi de seviyorduk. Ama tiyatroyu kurarken her şeyi bir anda yapmaya çalışıp, birçok şeyi de öğreniyorduk aslında. Özel bir işti. O nedenle bir daha yapalım mı hissiyatı oluşmaya başladı. Bir de savaş meselesini yeniden konuşmak ve şu anki kafayla anlatmak, kendi yaşadığım hikaye sebebiyle ilginçti. Ay

Çağdaş Alman Tiyatrosu’nun en çok oynanan oyun yazarlarından Moritz Rinke’nin geçtiğimiz yıl fırından çıkan ‚Westend/Batının Sonu oyunu bu yıl DasDas’ın programında çıktı karşımıza. Hem politik hem de kişisel olanın tartışıldığı metin katman katman… Çözdükçe bir başka konuyla yüzleşiyorsunuz. Batan bir dünya, tüm dünyada yükselen milliyetçilik, pamuk ipliğine bağlı, parçalanmanın eşiğinde burjuva dünyası, ikili ilişkilerin kapalılığı, savaşın ve kıtlığın yok ettiği hayatlar, göçmenlik ve çok daha fazlası…  Göze sokmadan tek tek hepsini işaret ediyor Rinke. Alaycı olduğu kadar hassas da olan oyunu, Tülin Özen, Mert Fırat, Gün Koper, Pervin Bağdat Naz Çağla Irmak ve Evren Bingöl’den oluşan oyuncu kadrosu ve yine Almanya’dan biri isim olan Tuğsal Moğul rejisi ile sezon boyunca DasDas’ta izleyebilirsiniz.    Kadın erkek ilişkileri üzerine dünya sorunlarını da odağına alarak incelikli ve zekice kurgulanmış metinler yazan biri Moritz Rinke. Sizi bu metinde çeken ne oldu? Mert Fırat: Moritz’in dünyayla kurduğu ilişkiyi kendi dünyamla özdeşleştirebiliyorum. Yazma biçiminden ve özellikle bu kadar günceli böyle evrensel bir dille yazabiliyor olmasından etkileniyorum. Tamamen bizden parça bulabildiğim için, söylemi söylemimiz olabilecek, eleştirisi eleştirimiz olabilecek, sahne üzerinde bunu rahatlıkla dillendirebileceğimiz, arkasında durabileceğimiz bir metni oynayalım istedim. İyi bir sistem analizi. Aileye, mitolojik formlara, din formlarına net bir şekilde karşı çıkıyor.   ‘Wes