Yıldız Sarayı Müzesi

Yıldız Sarayı’na gittiğiniz vakit, çok da fazla gidecek bir yer bulamıyorsunuz. Çünkü bazı bölümler kapalı. Girişte Yıldız Sarayı’ndan kalma pek çok eşya sergileniyor camekânlar ardında. Bunlar arasında porselen vazolar, sürahi, fincan, Fransız yapımı masa, ahşap paravan, 19. yy. sonuna ait Rokoko koltuklar, yine 19. yy.’a ait taht ve kanape, valide sultan koltuğu, sigara tablası gibi eserler var. 32 adet padişahın portresinin bulunduğu fincan takımından oldukça güzel. II. Abdülhamid’e ait tören kıyafeti ve at eğeri, 19. yy.’a ait ot bırakan araba gibi eserler de incelenesi. Ayrıca Yıldız Porselen Fabrikası’nın ürünleri de burada sergileniyor. Bu fabrika II. Abdülhamid’in özel merakı ve saray ihtiyacı üzerine kuruldu. Buradan çıkan ürünler yabancı misafirlere ve devlet büyüklerine armağan olarak da gönderiliyordu. Bunun dışında II. Abdülhamid’e ait bir marangozhane olduğunu biliyor muydunuz Yıldız Sarayı’nda? Saray’daki büyük marangoz atölyelerinden başka bir de II. Abdülhamid’e ait bir küçük marangozhane daha varmış. –Miş’li geçmiş zaman kullanıyoruz çünkü bu bölümleri gezmek mümkün değil, sadece sultanın kullandığı alet edevatın ‘benzerleri’ sergileniyor.

Bu arada yağmurlu bir günde sabah erken saatlerde gitmiştik müzeye. Yıldız Sarayı’nda ilerlemeye devam ederken gözümüze plastik bir kova çarpıyor. Tavandan gelen yağmur bu plastik kovada toplanıyor. Tabii ki pek yakıştıramadık bu görüntüyü müzeye. Ayrıca tasarruf için midir nedir bilemiyoruz bir loşluk hakimdi tüm odalara. Biz Küçük Mabeyn Köşkü adı verilen bölümün salonuna geldiğimiz vakit ortalık o kadar karanlıktı ki duvarlardaki fotoğrafları göremeyecek durumdaydık. Tam o sırada peşimiz sıra yürüyen güvenlik görevlisi ışıkları açtı. Bu salon aslında manevi olarak etkileyici bir yer, çünkü II. Abdülhamid’e tahttan indirildiği burada söylenmiş. Bu salondan çıkıp ilerlediğinizde vardığınız oda ise Atatürk’ün Samsun’a hareket etmeden önce Sultan Vahdettin ile görüştüğü oda. Zaten bu noktadan sonra Yıldız Sarayı’nda gezilecek yerleri tüketmiş oluyorsunuz. Büyük Mabeyn Köşkü, Harem Daireleri gibi yerlerin restorasyonda olduğunu, gezilemediğini öğreniyoruz. Zamanında Büyük Mabeyn Köşkü adı verilen köşk, davet, ziyafetler ve idari işler için kullanılırmış. Yine Yıldız Sarayı bahçesinde bulunan Çit Kasrı’nda II. Abdülhamid misafir kabul edermiş. Gezemediğimiz bölümlerden Yaveran Köşkü de zamanında yüksek rütbeli subayların çalışma yeri olarak kullanılıyormuş. –Miş’li geçmiş zamandan bir demet...

Yıldız Sarayı müzesinin yanında ise Yıldız Şehir Müzesi adlı bir bölüm var. İki katlı olan bu müzede Osmanlı dönemi İstanbul’unun sosyal hayatını yansıtan eserler, tablolar, yazı-resimler ve hat levhaları, kumaşlar, Yıldız ve eser-i İstanbul damgalı porselenler, çeşitli cam eserler, yazı (hat) malzemeleri, tarikat eşyaları, mutfak eşyaları, kahve takımları, buhurdanlar, sahanlar, takılar, mahfazalar, ölçek, terazi ve ağırlıklar, mühürler, cilt kalıpları, keramik ve çiniler, Tophane lüleciliği ürünleri vb. objelerden sergileniyor. Müzede tabloları sergilenen ressamlardan bazıları Civanyan, Şevket Dağ, Henri Malla, Prieur Bardin, Mesrur İzzet, şerif Ferid, Halil Paşa, Sami Boyar, Ziya Keseroğlu, H.Vecih Bereketoğlu, İbrahim Çallı, Hikmet Onat, Feyhaman Duran, Kemal Zeren, Zeki Kocamemi, Ferruh Başağa, Elif Naci, Hamit Görele, Hakkı Anlı, Şefik Bursalı, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Mustafa Nuri ve Haşmet Akal. Müzenin ikinci katına çıkarken ayağınıza galoş geçirmenizi ve karşılığında biraz bozuk parayı bağış kutusuna atmanızı isteyecekler, hazırlıklı olun. Alt katta gezerken ise bir galoş uygulaması yok.

Bu arada İstanbul 2010 Ajansı’nın Yıldız Sarayı ile ilgili de birtakım restorasyon planları olduğunu öğrendik. Proje kapsamında öncelikle bir master-plan oluşturulacak ve alanın saray olma niteliğine atıfla restorasyon, çevre düzenleme, sergilerin yenilenmesi ve eğitim çalışmaları gerçekleşecek. Yani müze evrensel standartlarda bir kurum haline getirilmeye çalışılacak. Bunun için de tabii ki çok fazla altyapısal ve işlevsel rehabilitasyona ihtiyaç duyuluyor. Çünkü bizim de gidip gördüğümüz kadarıyla Yıldız Sarayı çok da iyi durumda değil.