[title]
19. yüzyılın sonunda Anadolu Yakası’na enerji verecek hava gazının üretimi için kurulan Hasanpaşa Gazhanesi şimdiki adıyla Müze Gazhane bienalin Kadıköy yakasındaki ana sergi mekanlarından biri. Hava gazına olan talebin bitmesiyle 1993’te kapanan 130 yıllık gazhane 2021’de, İstanbul’a bir müze ve ortak alan olarak kazandırıldı. Hasanpaşa Mahallesi’nin kalbinde konumlanan Müze Gazhane, sergi ve müze alanları, sahneleri, kütüphaneleriyle gençlere yirmi dört saat açık bir çalışma ve etkinlik alanı sunuyor. Bienalde pek çok projenin izlenebileceği mekandaki çalışmalardan biri görsel sanatçı, performans sanatçısı, çevreci-eylemci, şair ve yazar Arahmaiani’nin ‘Bayrak Projesi’. Endonezya’da güncel sanat alanındaki önemli isimlerden olan Arahmaiani, 2006’dan bu yana devam eden ‘Bayrak Projesi’ni İstanbul’a taşıyor. Bu proje, büyük bir deprem Endonezya’nın Yogyakarta kentini sarstıktan sonra, 2006 yılında Amumarta Pesantren [İslami Yatılı Okul] ile iş birliğiyle başlatılan, tekrar eden, katılıma açık bir çalışma serisinden oluşuyor. Halkın katılımını ve demokratik ilkelere bağlılığı esas alan ‘Bayrak Projesi’nde topluluğun belirlediği anahtar kelimeler ve meseleler parlak renkli bayraklar üzerine dikiliyor, ardından sanatçının her toplulukla önceden çalıştığı koreografili kortejlerde katılımcılar bu bayrakları sallıyor. Daha önce Endonezya, Avustralya, Malezya, Singapur, Tayland, Filipinler, Japonya, Çin, Tibet, Almanya, Belçika, Hollanda ve ABD’de yapılan projenin İstanbul ayağı, Performistanbul sanatçılarının iş birliğiyle gerçekleşiyor. Türkiye’de ve çevresinde konuşulan dillerden kelimeleri kullanan performans gösterisi, bienalin açılış haftasında sergilenecek.
Gazhane’deki bir diğer çalışma da Pustaka Bergerak (Endonezya Gezici Kütüphane Ağı). okuryazarlığı yaygınlaştırmak amacıyla çalışan yazar ve sosyal girişimci Nirwan Ahmad Arsuka tarafından temelleri atılıp örgütlenen, halkın okuma yazma oranını artırmaya yönelik bir hareket bu. Başlangıcından bu yana, ulaşımı zor uzak kıyılara ve kırsal alanlara erişebilmek için el arabası, at, motosiklet, tekne gibi ulaşım yöntemlerini kullanarak, geniş bir alana yayılan Endonezya takımadalarında, toplumsal etkileşimi ve dayanışmayı teşvik ediyor.
Arsuka’ya göre, “Bir kitap malumat, bilgi ve bilgelik içeren bir şeydir. Elden ele geçtikçe, yeni bir özellik daha kazanır: Bir hediye olur, sevginin ve şefkatin bir işareti, taahhüt ve dayanışmanın bir ifadesi olur.” 17. İstanbul Bienali’nde Pustaka Bergerak’ın bütün takımadalara yayılan geniş ağının büyük boy bir haritası ve gezici kütüphanenin 2015’ten bu yana yürüttüğü geniş kapsamlı etkinliklerin ürünü olan malzemeler yer alıyor. Şu anda Pustaka Bergerak’ın 3.000’i aşkın merkezi bulunuyor; bunların hepsini toplumun farklı kesimlerinden gönüllüler idare ediyor.
Kurbağalıdere Caddesi 125, Hasanpaşa, Kadıköy.